Szczegółowa analiza próbek DNA ludzi neandertalskich oraz porównanie jej wyników z zapisami genomu ludzkiego wykazały, że drogi ewolucyjne człowieka współczesnego i neandertalskiego rozeszły się ok. 500 tys. lat temu. Pełne wyniki badań opublikowano na łamach najnowszego "Nature".
Badania zespołu naukowców pracujących pod kierownictwem Svante Paabo z Instytutu Maxa Plancka w Lipsku doprowadziły do odczytania dużego fragmentu genomu wymarłego człowieka neandertalskiego. Badaczom udało zsekwencjonować ponad milion par nukleotydów (podstawowej jednostki długości łańcucha DNA).
Jest to bardzo ważny krok w kierunku pełnego poznania genomu człowieka neandertalskiego, jednak już na podstawie obecnych danych można wiele powiedzieć o ewolucyjnej historii naszego gatunku i naszych krewnych sprzed 40 tys. lat.
Materiałem badawczym dla antropologów było ponad 70 różnych kości i zębów neandertalskich pochodzących z różnych stanowisk Europy i zachodniej Azji. Badacze wybrali te szczątki kostne, które miały najmniejszą możliwość zanieczyszczenia przez DNA ludzi współczesnych.
Wyniki analizy przeprowadzonej przez naukowców z Instytutu Maxa Plancka wskazują, że drogi genetycznej ewolucji DNA ludzi współczesnych i neandertalskich rozeszły się ok. 516 tys. lat temu. Brak podobieństw w odczytanym fragmencie genomu ludzi neandertalskich do naszego własnego genomu potwierdza również wcześniejszą teorię o znikomej skali krzyżowania się osobników obu gatunków w trakcie wspólnego zamieszkiwania Europy i zachodniej Azji.
Wyniki ostatnich prac dowodzą również, że rozmiar populacji naszych ostatnich wspólnych przodków był niewielki. Ich liczebność była prawdopodobnie zbliżona do liczebności grupy pierwszych ludzi współczesnych. Stąd też można się domyślać, że cała populacja ludzi neandertalskich również pochodzi od niewielkiej grupy przodków, ok. 3000 osobników.
Człowiek neandertalski był najbliższym nam gatunkiem hominidów, pod względem morfologii, jak i rozwoju społecznego. Ludzie neandertalscy zamieszkiwali tereny Europy i zachodniej Azji aż do nadejścia ludzi współczesnych, którzy ewoluowali w Afryce. Migracja naszych przodków rozpoczęła się ok. 50-40 tys. lat temu.
Ok. 30 tys. lat temu neandertalczycy wyginęli. Kwestia migracji ludzi współczesnych do Europy, ich kontaktów z neandertalczykami, wzajemnych wpływów kulturowych czy możliwości współistnienia obu społeczności i krzyżowania się ich nadal pozostaje tematem badań archeologów, antropologów i genetyków. (PAP)