Produkt jednego genu odmładza komórki macierzyste

W kolejnych doświadczeniach zaobserwowano, że cztery czynniki potrzebne do przeprogramowania komórek można w niektórych przypadkach zredukować do dwóch lub trzech.

W swojej najnowszej pracy Hans Sch÷ler wraz z zespołem z Max Planck Institute for Molecular Biomedicine dowiódł, że neuralne komórki macierzyste dorosłych myszy można "odmłodzić" za pomocą jednego czynnika transkrypcyjnego o nazwie Oct4. Następnie naukowcy wykazali, że otrzymane w ten sposób indukowane pluripotentne komórki macierzyste mogą różnicować się we wszystkie trzy warstwy tworzące organizm zarodka (ekto, endo i mezodermę). To właśnie z nich powstają podczas rozwoju embrionalnego wszystkie wyspecjalizowane tkanki i organy.

Poza tym, że odmłodzone komórki mogą przekształcić się w komórki nerwowe, mięśnia sercowego czy inne komórki naszego ciała, mogą również po przeszczepie pod skórę myszy pozbawionych odporności komórkowej formować guzy nowotworowe, które zawierają komórki charakterystyczne dla tkanek zarodkowych. Wszczepione do zarodków myszy indukowane Oct4 komórki macierzyste różnicują się tworząc prawidłowe organy a nawet gamety.

Sch÷ler podkreśla, że możliwość tworzenia pluripotentnych komórek bez udziału genów c-Myc i Klf4 jest niezwykle cenna, ponieważ obydwa z nich są onkogenami czyli mogą powodować przekształcanie normalnych komórek w nowotworowe. Ponadto dużo łatwiejsze i bezpieczniejsze jest wprowadzenie do genomu jednego, niż większej liczby genów.

Autorzy podsumowują, że niezbędne są dalsze badania klinicznej użyteczności odmładzania różnego pochodzenia dorosłych komórek macierzystych przy pomocy Oct4. Mają nadzieję, że pewnego dnia opracowana przez nich metoda znajdzie zastosowanie terapeutyczne.(PAP)