Błyski gamma są dla nas niegroźne

Ogromne źródło energii związane z błyskiem gamma powstaje w
momencie kolapsu zwykłej masywnej gwiazdy do gwiazdy neutronowej
lub czarnej dziury, co kończy się ogromnym wybuchem supernowej.
Typowa ilość światła wymemitowana w błysku gamma wiąże się z
przemianą około 1 proc. masy Słońca w czystą energię. Dla
porównania, energia wyzwolona w wybuchu współczesnej bomby
atomowej odpowiada przemianie około 1 grama materii. Mówiąc
bardziej obrazowo, błysk gamma wyzwala tyle energii co wybuch 10
do 31 potęgi (jest to liczba 1 z 31 zerami) bomb atomowych.

Gdyby taki błysk pojawił się w naszej Galaktyce, zdarzenie to
mogłoby mieć opłakane skutki dla życia na Ziemi. Obliczenia
wskazują, że ekstremalnie niebezpieczne byłyby wszystkie błyski
znajdujące się w odległości do 3000 lat świetlnych. Dla
porównania, średnica naszej Galaktyki wynosi 100 tysięcy lat
świetlnych.

Wyniki najnowszych badań przeprowadzonych przez grupę astronomów
kierowaną przez polskiego astronoma Krzysztofa Stanka z Ohio State
University i opublikowane w najnowszym numerze "Astrophysical
Journal" pozwalają nam jednak spać spokojnie. Wynika z nich
bowiem, że błyski gamma nie lubią pojawiać się w galaktykach
takich jak nasza Droga Mleczna.

Analizując własności czterech błysków gamma, dla których udało się
uzyskać najwięcej informacji zarówno na temat ich samych jak
również ich galaktyk macierzystych, astronomowie uzyskali wynik,
że typowa galaktyka błysku gamma bardzo różni się od Drogi Mlecznej.

Grupa Stanka stwierdziła bowiem, że błyski gamma preferują
galaktyki małe o nieregularnych kształtach, w których brakuje
pierwiastków cięższych od wodoru i helu. Tymczasem Droga Mleczna
jest dużą i regularną galaktyką spiralną zawierającą stosunkowo
dużo metali.

Krzysztof Z. Stanek jest urodzonym w Sandomierzu polskim
astronomem pracującym obecnie w USA. Studia magisterskie odbył w
Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego, a
doktoryzował się w Princeton University w USA.(PAP)