Gigantyczne układy planetarne
Planety mogą powstawać nawet wokół bardzo masywnych gwiazd, czego dowodzi odkrycie dysków protoplanetarnych u dwóch ogromnych gwiazd, należących do Wielkiego Obłoku Magellana - informuje najnowszy numer czasopisma "Astrophysical Journal Letters".
Większość znanych planet pozasłonecznych krąży wokół gwiazd
podobnych do Słońca. Najmasywniejszą znaną dotychczas gwiazdą
posiadającą swoje planety był obiekt o masie 5 mas Słońca.
Niedawno, dzięki podczerwonemu teleskopowi kosmicznemu Spitzera
(SST), astronomowie przekonali się, że nawet brązowe karły o masie
tysiąc razy mniejszej od Słońca mogą mieć dyski protoplanetarne, z
których w przyszłości być może wyłonią się planety.
Najnowszy numer czasopisma "Astrophysical Journal Letters"
przynosi informacje o kolejnym odkryciu, tym razem na drugiej
skali zakresu mas.
Astronomowie kierowani przez Joela Kastnera z Rochester Institute
of Technology w Nowym Jorku wykorzystali bowiem SST do obserwacji
60 bardzo masywnych gwiazd leżących w Wielkim Obłoku Magellana.
Obiekty te nazywane hiperolbrzymami, zaklasyfikowane są do typu
widmowego O, do którego należą głównie największe, najmasywniejsze
i najgorętsze gwiazdy. Ich masy zawierają się w zakresie od 30 do
70 mas Słońca!
U dwóch obiektów, oznaczonych symbolami R66 i R126, SST odnotował
wyraźną nadwyżkę promieniowania podczerwonego świadczącą o
istnieniu dysków gazowo-pyłowych.
Dyski te są tak duże, że sięgają nawet 60 razy dalej niż orbita
Plutona w naszym Układzie Słonecznym. Zawierają one nawet 10 razy
więcej materii niż nasz Pas Kuipera.
Co ciekawsze, u R66 zaobserwowano pierwsze ślady skupiania się
pyłu w większe zagęszczenia, które mogą być zalążkami planet (PAP).
poleca:
