„Mity i symbole to krew, która odżywia ciało społeczeństwa” – pisze we Wprowadzeniu do Krytycznego słownika mitów i symboli nazizmu Rafael Argullol. Dla Hiszpanów, podobnie jak dla Polaków, nazizm to przede wszystkim bitwy, egzekucje i obozy. Jednak Rosa Sala Rose uważa, że okropności wojny to zaledwie „czubek krwawej góry lodowej”, sięga więc do korzeni – do ludzkiego umysłu, którego monstrualną działalność utrwalają mity i symbole nazizmu. Korzystając ze swej imponującej erudycji, autorka przeprowadza bezlitosną „sekcję zwłok” zbrodniczej ideologii, obnażając jej intelektualne ubóstwo, czasem – mimo całej grozy – graniczące ze śmiesznością. Jej celem jest pozbawienie nazizmu nadprzyrodzonej aury i trującego uroku, jakim emanują rzeczy zakazane.
Krytyczny słownik mitów i symboli nazizmu składa się z siedemdziesięciu ułożonych alfabetycznie haseł-esejów, wyznaczających symboliczne terytorium nazistowskiej wyobraźni. Hasła obejmują następujące dziedziny: nazistowskie bestiarium (Orzeł, Wilk), symbole masowe (Dąb, Asfalt), ikony kultury (Wagner, Goethe, Paracelsus), mity topograficzne (Atlantyda, Japonia, Tybet, Linz), rytuały i emblematy (Powitanie nazistowskie, Swastyka, Pochodnia), bohaterowie (Fryderyk Wielki, Dżyngis-Chan, Faust), ideologia i demagogia (Cios w plecy, Rewolucja), mity apokaliptyczne (Ostateczne zwycięstwo, Zmierzch bogów), symbole demonologiczne i patologiczne (Żyd w opozycji do Aryjczyka, Nudyzmu i Wegetarianizmu). Lektura książki prowadzi do zaskakujących odkryć: okazuje się bowiem, że wiele zjawisk cechujących popularny obecnie nowoczesny styl życia, takich jak ekologia, wegetarianizm czy turystyka masowa, narodziło się bądź też ugruntowało pod wpływem ideologii nazistowskiej. Książkę wzbogacają ilustracje oraz biogramy nazistów i osób, które inspirowały ich (świadomie lub nie), a także ich popierały.
Mamy do czynienia z pracą świadczącą o głębokiej erudycji, znakomicie napisaną (Ferrán Gallego, „La Vanguardia”).
Rosa Sala Rose (ur. 1969) jest katalońską romanistką i germanistką, badaczką mitów politycznych i społecznych. Jako germanistka zdobyła uznanie swoimi tłumaczeniami i komentarzami do dzieł Goethego i Tomasza Manna. Jej Krytyczny słownik mitów i symboli nazizmu stał się w Hiszpanii wydarzeniem intelektualnym i jednym z bardziej spektakularnych sukcesów wydawniczych roku 2003.
Patroni medialni:
Exklusiv, Wirtualna Polska
Rosa Sala Rose, Krytyczny słownik mitów i symboli nazizmu (Diccionario critico de mitos y simbolos del nazismo), przeł. Zuzanna Jakubowska i Agnieszka Rurarz, Sic!, Warszawa 2006, 366 s., oprawa miękka, ISBN 83-88807-92-7, cena 45,90 zł.
poleca:
