Inne atrakcje turystyczne placu

Przed cerkwią stoi pomnik – ­polski akcent na placu Czerwonym. Pomnik Minina i Pożarskiego ­przedstawia przywódców pospolitego ruszenia 1612 r., którzy uwolnili Moskwę od napaści Polaków. Pomnik powstał w 1818 r. według projektu Martosa. Na jednej z płaskorzeźb obywatele prowadzą swoich synów do wojska, na drugiej – pokazana jest ucieczka Polaków z Kremla i prześladowanie ich przez rosyjskie wojska. Na postumencie widnieje napis: „Obywatelowi Mininowu i kniaziowi Pożarskiemu – wdzięczna Rosja”.

W pobliżu pomnika znajduje się Miejsce Kaźni (Łobnoje miesto) – nieduży placyk z białego kamienia na podwyższeniu ogrodzonym kutą balustradą. ­Pojawiło się ono tu w połowie XVI w. i służyło za podest, z którego odczytywano carskie rozporządzenia i wyroki dla ­przestępców. Miejsce znajduje się na podwyższeniu, które ma symbolizować jerozolimską górę ­Golgotę, na której ukrzyżowano Chrystusa. Często występowali tu  duchowni i ­cudotwórcy. Stąd w 1547 r. Iwan Groźny zwrócił się do narodu, a bojarzy Borys Godunow i Wasylij Szujski zostali ogłoszeni carami. Wbrew nazwie i obiegowym opiniom nigdy nie odbywały się tu egzekucje. Szafoty ustawiano obok niego albo, częściej, na stoku Wasilewskim za cerkwią Wasilija Błażennowo.

Lewa strona placu to GUM – Główny Dom Towarowy, wcześniej  Państwowy Dom Towarowy. Zbudowany w 1895 r. według projektu Pomierancewa był „sklepem w sklepie” – pierwowzorem dzisiejszych malli. Do 200 sklepów wchodziło się jedną z ozdobionych ­drzewami i fontannami alejek. W latach 70. i 80. był to najlepiej zaopatrzony sklep w Rosji i na zakupy przyjeżdżali tu mieszkańcy najodleglejszych republik. Na fasadzie sklepu od strony placu umieszcza się na Sylwestra neony noworoczne (całe centrum to wtedy jeden wielki, radosny, skandujący tłum). Dziś mieszczą się tu eleganckie butiki, a wewnętrzny wystrój sklepu w okresie świąt zapewnia znany producent biżuterii – Swarovski.

Ostatnia, duża budowla przylegająca do placu to Państwowe Muzeum Historyczne (Gosudarstwiennyj Istoriczieskij Muziej). Muzeum założył w 1872 r. Aleksander III. Jest to największe narodowe muzeum Rosji. Odwiedza je codziennie 550 tys. turystów. Posiada ono najwięcej w kraju zbiorów dotyczących ­historii Rosji. Imponujące są działy związane z Rewolucją, ale można tu też znaleźć ­szaty Iwana Groźnego, powóz Piotra I, ­przedmioty tortur z epoki carów, lunetę ­Kutuzowa, kuchnię polową Napoleona zdobytą przez rosyjską kawalerię, rękopisy na liściach brzozy z X w. i wiele innych, bezcennych znalezisk archeologicznych i świadectw kultury rosyjskiej.

Po prawej stronie muzeum, jeszcze na terenie placu, stoi nowa cerkiew, gdzie często odbywają się msze, i kilka sklepików z pamiątkami.

 

Schodząc z placu Czerwonego, warto przypomnieć sobie jeszcze jedno wydarzenie z jego historii. W 2. poł. lat 80. jakiś pomysłowy Niemiec (musiał być naprawdę niezłym pilotem) wylądował na tym placu samolotem. Było to dość głośne w mediach wydarzenie – przeleciał nad granicą i leciał tak nisko, że nie wyłapały go radary. Wylądował na kocich łbach w centrum miasta i to pod górkę, co jest prawdziwą sztuką.

Na szczęście dla Niemca była to już epoka Gorbaczowa i pierestrojki. Klimat odwilży politycznej sprawił, że przygoda skończyła się „bezboleśnie”. Deportowano go, a Rosja uszczelniła swoje granice powietrzne.

Przed muzeum od strony miasta na czerwonym granicie stoi pomnik generała Żukowa na koniu. Uczestnik obu wojen światowych, swój talent rozwinął i pokazał dopiero w trakcie ­drugiej z nich. Był przywódcą pierwszej, udanej akcji na froncie ­zachodnim w 1941 r., w latach1942–43 kierował ruchami wojsk pod Stalingradem. Zasłynął jako ten, który przerwał ­blokadę Leningradu w 1944 r. i przyjął kapitulację wojsk niemieckich w 1945r.. Po wojnie pełnił funkcję polityczną – był m.in. ministrem obrony ZSRR w 1957 r. Umarł w 1974 r. i jest pochowany w honorowym szeregu wzdłuż mauzoleum. Mówi się, że największą zaletą pomnika jest jego dokumentalna dokładność – ­pełne ­przekazanie charakteru generała: ­dumnego żołnierza, nieustępliwego stratega i nieco brawurowego polityka. Sam pomnik powstał niedawno, bo na 50-lecie zwycięstwa w II wojnie światowej – w 1995r. Rzeźbiarzem był Kłykow, autor również kilku innych moskiewskich pomników.

 

 

 

 

 

Fragmenty z przewodnika turystycznego "Moskwa. Kreml, matrioszki i Arbat". Autorzy: Justyna Madzińska, Agnieszka Szypielewicz. Wydawnictwo Bezdroża.

 
Polityka Prywatności