Napoje

Także pod tym względem widoczne są wyraźne różnice między zwyczajami panującymi na wybrzeżu i w pozostałej części kraju. Chorwacja jest dumna z dużego wyboru dobrych win (aż 700 gatunków win z chronionym pochodzeniem geograficznym), rakij, soków owocowych, piw i wód mineralnych. Na wybrzeżu w ogóle nie pija się herbaty (tylko jako lekarstwo). Bardzo popularnym napojem jest wino, a proces jego produkcji często wywodzi się ze starożytnych tradycji winobrania. Pija się je głównie do posiłków. Istnieją rozlewnie i domy prywatne, gdzie dobre wino można kupić już za ok. 10 HRK za litr. Popularne jest także piwo oraz napoje chłodzące. Z mocniejszych trunków zdecydowanie najbardziej znana jest rakija, czyli wódka – najczęściej domowej roboty. Alkohole są przeważnie tańsze niż w Polsce.

Na południu i wyspach ludzie do posiłków piją bewandę (bevandu – ciężkie wino czerwone z wodą), a na północnym – zachodzie gemiszt (gemišt – wytrawne, aromatyczne wina mieszane z wodą mineralna). Wino traktowane jest jako składnik posiłku i najlepszy sposób na ugaszenie pragnienia, w związku z czym bez znaczenia jest praktycznie pora dnia, o jakiej się je spożywa. Do obiadu pasują rakije ziołowe: lozovača i travarica.

Na Istrii i Kwarnerze produkowane są wina: Malvazija z Buja, Cabernet z Poreču, Sauvignon, Merlot i Teran z Buzetu, Vrbničką žlahtine, itd. Wina ­północno-zachodniej Chorwacji to Portugizac z Plješivice i z Jastrebarskog, Rajnski Rizling, Chardonnay z Strigovana, Muškat Otonel, wina musujące oraz wina z piwnic w Božjakovini, Pinot Blanc z Svetog Ivana Zeline, Moslovina Škrlet iz Volodera, oraz tradycyjny gvirc (miód). Wina Dalmacji to: Grk i Pošip z wyspy Korčula, Dingač i Pošip z półwyspu Pelješac, Babić z Primoštenu, Vugava i Plančić z wyspy Hvar, Marastina z Lastova oraz Malvazija z Dubrovnika. Również dużą popularnością cieszy się Prošek (słodkie wino deserowe), piwa też nie są złe, choć można kupić tylko kilka rodzajów. Produkowana w regionie Slavonii i Baranji šljivovica  jest wyjątkowo łagodna, a wina Kutjevačka Graševina, Kutjevački Chardonnay, Enjingijev Rajnski Rizling, a także Graševiny Krauthekera i Zdjelarevića, Iločki Traminac, Pinot Blanc z Pajzoša i Endentski Rizling z Belja cenione są na całym świecie. Wina z piwnic Đakovačkej Biskupi znane są jako wina wykorzystywane w liturgii. Region śródlądowy (obszar Gorskiego Kotaru i Liki) słynie z mocnych rakij śliwowic (rakija šljivovica) oraz rakij z owoców leśnych lub miodowych.

Bardzo popularne do obiadów jest Prosek i Maraschino. Warto wiedzieć że  Chorwaci na wino czerwone mówią crno (czarne).

Zamawiając kawę w kawiarni czy restauracji, należy pamiętać, że zawsze pod nazwą Kava kryje się włoskie espresso. Jeśli chcemy dostać zwykłą dla nas filiżankę tego napoju – będzie to velika kava, kawa z mlekiem zaś – velika kava sa mlijekom. Najlepsza to kava sa šlagom lub kava sa kiselim vrhnjem, czyli kawa z bitą śmietaną. Można też poprosić po prostu o cappuccino.

Fragmenty z przewodnika turystycznego "Chorwacja. W kraju lawendy i wina". Autor: Zuzanna Brusić, Salomea Pamuła. Wydawnictwo Bezdroża.