Świat nauki (archiwalne artykuły)

Kulminacyjnym wydarzeniem upamiętniającym, przypadającą w 2015 r., 800 rocznicę przyjęcia Wielkiej Karty Swobód, uważanej za podstawę systemów politycznych w wielu krajach, będzie całogodzinne bicie w dzwony 14 czerwca 2015 r., w przededniu historycznej rocznicy.
16 grudnia 1944 r. oddziały niemieckie rozpoczęły operację „Wacht am Rhein” (Straż na Renie) – swoją ostatnią wielką ofensywę w czasie II wojny światowej. Jej celem było przecięcie alianckich linii zaopatrzeniowych i zniszczenie oddziałów brytyjskich operujących na terenie Belgii i Holandii.
Dwa tygodnie zajęło sejmowi kontraktowemu uchwalenie ustaw, które pozwoliły na przeprowadzenie gospodarczej rewolucji w Polsce. 17 grudnia mija 25 lat od zaprezentowania "planu Balcerowicza". Najbliższe dni mogą zdecydować o latach - mówił wtedy posłom wicepremier i minister finansów Leszek Balcerowicz. Miał rację.
16 grudnia mija 33. rocznica pacyfikacji katowickiej kopalni Wujek. Od milicyjnych kul zginęło tam dziewięciu górników, a kilkudziesięciu innych zostało rannych. Była to największa tragedia stanu wojennego.
W niedzielę 13 grudnia 1981 r. o godz. 6 rano Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.

17 listopada 1869 r. do Kanału Sueskiego wpłynął jacht "LAigle", na pokładzie którego znaleźli się m.in.: francuska cesarzowa Eugenia, żona Napoleona III i cesarz Austro-Węgier Franciszek Józef. Nowa droga wodna między morzami Śródziemnym i Czerwonym została otwarta. Za jachtem podążało 47 statków parowych, na pokładzie znalazło się mnóstwo osobistości zaproszonych na uroczystość. Konwój wyruszył z Port Saidu na północnym krańcu kanału i udał się do Ismailii, położonej w połowie drogi do Suezu.
25 lat temu, w drugiej połowie listopada 1989 roku, nurt przemian w ówczesnym bloku wschodnim ogarnął również Czechosłowację, a rozpoczęta wówczas aksamitna rewolucja przyniosła w ostatecznym efekcie jej pokojowy podział na odrębne państwa czeskie i słowackie. Pierwszym zorganizowanym aktem społecznego sprzeciwu wobec osławionej komunistycznej "normalizacji" następstw Praskiej Wiosny 1968 roku stało się opublikowanie w 1977 roku prodemokratycznego manifestu czechosłowackich intelektualistów, nazwanego Kartą 77.
Wydarzenia jesieni 89 w NRD, których kulminacją był upadek muru berlińskiego 9 listopada, oznaczały nie tylko załamanie się jednej z najbardziej dogmatycznych dyktatur bloku wschodniego, ale także świt nowej Europy, współtworzonej przez zjednoczone Niemcy. Już w połowie lat 80. stało się jasne, że biurokratyczno-centralistyczny system ustrojowy NRD jest bezradny w obliczu wyraźnego kryzysu finansów publicznych, faktycznej blokady unowocześniania gospodarki - o czym jednoznacznie świadczyły coraz gorsza jakość i asortyment rodzimych towarów konsumpcyjnych - oraz postępującej dewastacji środowiska naturalnego.
75 lat temu, 6 listopada, Niemcy podstępnie zwabili krakowskich uczonych do Collegium Novum UJ, po czym aresztowali ich i wywieźli do obozów koncentracyjnych. Sonderaktion Krakau była jedną z najdramatyczniejszych akcji przeciwko polskiej inteligencji.
11 listopada 1918 r. Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową i naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich. Tego samego dnia Niemcy podpisały zawieszenie broni kończące I wojnę światową. Po ponad 120 latach Polska odzyskiwała niepodległość. Na przełomie października i listopada 1918 roku sytuacja międzynarodowa była dla Polski wyjątkowo korzystna. Cztery lata wcześniej w chwili wybuchu I wojny światowej Polacy mogli jedynie marzyć, że w momencie jej zakończenia wszystkie trzy państwa zaborcze będą tak bardzo osłabione.
Dziś Warszawa broniąca honoru Polski jest u szczytu swej wielkości i chwały - mówił w ostatnim komunikacie radiowym prezydent walczącej stolicy Stefan Starzyński. W poniedziałek mija 75 lat od aresztowania go przez Gestapo. Wg IPN zamordowany został przez Niemców między 21 a 23 grudnia 1939 r. Po ataku Niemiec na Polskę 1 września 1939 r. prezydent Starzyński starał się zapewnić mieszkańcom stolicy jak najlepszą ochronę. Ogłosił nabór do ochotniczych brygad pomagających zasypanym ludziom i zabezpieczających bombardowane domy. Polecił przygotować miasto do obrony przeciwlotniczej. Apelował do mieszkańców Warszawy o zachowanie spokoju i ładu w mieście.
50 lat od rozpoczęcia w Duesseldorfie procesu członków załogi obozu zagłady w Treblince, w którym Niemcy zamordowali niemal 900 tys. Żydów, w tym ponad ćwierć miliona mieszkańców warszawskiego getta, minęło w niedzielę. Wśród ofiar był Janusz Korczak, wybitny pedagog i pisarz.
6 października mija 75 lat od zakończenia walk SGO „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga z wojskami niemieckimi pod Kockiem. Była to ostatnia bitwa regularnych oddziałów WP w wojnie obronnej 1939 roku.
2 października 1944 r., po 63 dniach heroicznego boju prowadzonego przez powstańców z wojskami niemieckimi, przedstawiciele KG AK podpisali w kwaterze SS-Obergruppenfuehrera Ericha von dem Bacha w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Powstanie warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. Jego militarnym celem było wyzwolenie stolicy spod niezwykle brutalnej niemieckiej okupacji, pod którą znajdowała się od września 1939 r.
28 września 1939 r. w Moskwie zawarty został układ "O granicach i przyjaźni" pomiędzy ZSRS i III Rzeszą. "Położony został kres nienormalnym stosunkom, jakie od szeregu lat istniały pomiędzy Związkiem Sowieckim i Niemcami" - mówił komisarz spraw zagranicznych ZSRS Wiaczesław Mołotow.
Następne
Kanał RSS dla tej listy
 
Polityka Prywatności