Kowbojska matematyka na przykładzie lassa

Posługiwanie się lassem wyewoluowało w rodzaj sztuki, a pokazy mistrzowskiego nim władania stały się atrakcją westernów, amerykańskich rodeo i meksykańskich charreadas. Lasso zaistniało w kulturze masowej zwłaszcza w latach 20. i 30., w dużej mierze dzięki Willowi Rogersowi, amerykańskiemu humoryście, aktorowi i dziennikarzowi, który tajniki łapania byków poznał na rodzinnej farmie. Mistrzowie lassa twierdzą, że operowanie nim jest jak taniec - kowboj musi stale wyczuwać ruchy liny i reagować na nie.

Pochodzący z Francji dr Pierre-Thomas Brun, którego obecnym miejscem zatrudnienia jest Politechnika Federalna w Lozannie (Szwajcaria) od dziecka był zafascynowany westernami i życiem kowbojów. Studiując sztuczki z lassem opracował matematyczne równania opisujące ruch tego niezbędnego przy łapaniu bydła narzędzia. Jego współpracownikami byli dr Basile Audoly i dr Neil Ribe. Audoly wraz Sebastienem Neukirchem z paryskiego Universite Pierre et Marie Curie otrzymał w roku 2006 żartobliwą nagrodę Ig Nobla z dziedziny fizyki za pracę dotyczącą pękania suchego spaghetti pod wpływem zginania.

Szczególnie łatwe okazało się sformułowanie wzorów opisujących tzw. „płaską pętlę” – wykonujący ją kowboj wykonuje ręką z lassem ruch przypominający mieszanie w kotle, a pętla wirując unosi się nad ziemią. Aby tego dokonać, wystarczy wykorzystać około 70 proc. lassa i poruszać ręką powoli (dwa ruchy na sekundę), przy każdym obracając linę pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym, by się nie poskręcała. Naprężenie liny równoważone jest przez jej ciężar oraz siłę odśrodkową.

Znacznie bardziej złożone – także matematycznie - są numery określane: Merry-go-round, Wedding ring, Kansas tornado czy Texas skip. Aby dokładniej zbadać tę dziedzinę, naukowcy planują wykorzystanie machającego robota, który będzie dynamicznie reagował na ruchy lassa.

Badając zachowanie lassa, wiele można się dowiedzieć o zachowaniu elastycznych włókien – zarówno włosów i tekstyliów, jak kabli podmorskich czy nici DNA. Dlatego nowe modele matematyczne mogą znaleźć zastosowanie w wielu dziedzinach wiedzy.

Dr Brun zaprezentował swoje dokonania podczas zjazdu American Physical Society w Denver, stolicy stanu Kolorado.



data ostatniej modyfikacji: 2014-03-09 16:59:57
Komentarze
 
Polityka Prywatności